Habercan Gazetece ve Matbaacılık

2023 yılı Ramazan ve Zekât - İyilik Buluşmaları kapsamında Basılı Yayınlar Daire Başkanı Suat Okuyan’ın katılımı ve sunumuyla düzenlenen toplantıya İl Müftü Yardımcıları, İlçe Müftüleri, Vaizler, Şube Müdürleri, Manevi Rehberlik Görevlileri, Koordinatörler ve merkez camii görevlileri katıldı.

Terzibaba Camii İmam Hatibi Yunus Emre Kılıç’ın tilavet ettiği Kur’an-ı Kerim ve Diyanet İşleri Başkanlığı 2023 yılı Zekât Sinevizyon gösteriminin ardından kürsüye gelen İl Müftüsü Muharrem Gül, 2022 ve 2023 yıllarına ait zekât, fitre, fidye bağış ve sadaka gibi nakdi / ayni yardımlarla ilgili vakıf çalışmaları, deprem bölgesi ile alakalı yapılan faaliyetler konusunda kısa bilgiler verdi.

Daha sonra sunumunu yapmak üzere kürsüyü teşrif eden Diyanet İşleri Başkanlığı Basılı Yayınlar Daire Başkanı Suat Okuyan sunum eşliğinde Ramazan ve Dayanışma, zekât hizmetleri ve iyilik üzerine önemli açıklamalarda bulundu.

ZEKÂT NEDİR?

Zekât, dinen zenginlik ölçüsü kabul edilen miktarda (nisap) mala sahip olan kimselerin Allah rızası için muayyen kişilere vermesi gereken belli miktarı ifade eder. Zekâtın farz olması için şartlar; malların nisaba ulaşması yanında nâmî (üreyici/artıcı) olması, sahip olunduğu andan itibaren üzerinden bir yıl geçmesi, bir yıllık borcundan ve aslî ihtiyaçlardan fazla olmasıdır.

Nisap, zekâtla yükümlü olmak için esas alınan zenginlik ölçüsüdür. Bu ölçü, altında 20 miskal (80.18 gr), devede 5, sığırda 30, koyun ve keçide 40 adettir.

Zekâtın kimlere verileceği Kur’an-ı Kerim’de ayrıntılı şekilde açıklanmış (Tevbe, 9/60), nisabı da hadislerde belirtilmiştir (Buhârî, Zekât, 32, 36, 38, 43). Buna göre temel ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişi diğer şartlar da yerine gelmişse bu mallarının zekâtını vermesi gerekir (Kâsânî, Bedâî’, II, 4 vd).

FITIR SADAKASI (FİTRE) NEDİR VE NE ZAMAN VERİLİR?

Fitre, Müslümanların Bayram namazına kadar vermeleri vacib olan sadaka türüdür. Din İşleri Yüksek Kurulu tarafından yapılan açıklama sonrasında, 2023 fitre bedeli belli oldu. Buna göre; 2023 yılı fitre bedeli 70 TL olarak belirlendi. Din İşleri Yüksek Kurulu, deprem mağdurları için fitrenin Ramazan ayından önce de verilebileceğini açıkladı.

Halk arasında fitre diye bilinen fıtır sadakası (sadaka-i fıtır); insan olarak yaratılmanın ve Ramazan orucunu tutup bayrama ulaşmanın bir şükrü olarak; dinen zengin olup Ramazan ayının sonuna yetişen müslümanın, belirli kimselere vermesi vacip olan bir sadakadır (Nevevî, el-Mecmû’, VI, 103-105). Vacip oluşu, sünnetle sabittir (Buhârî, Zekât, 70-78; Müslim, Zekât, 12-16; Ebû Dâvûd, Zekât, 18; İbn Mâce, Zekât, 21).

Kişi, kendisinin ve küçük çocuklarının fitrelerini vermekle yükümlüdür. Hz. Peygamber, köle-hür, büyük-küçük, kadın-erkek her müslümana fitrenin gerektiğini ifade etmiştir (Ebû Dâvûd, Zekât, 20).

Fıtır sadakasının vacip olma zamanı Ramazan bayramının birinci günü olmakla birlikte, bayramdan önce de verilebilir. Hatta bu daha faziletlidir. Bununla birlikte, bayram günü veya daha sonra da verilebilir. Ancak, bayram namazından önce verilmesi müstehap kabul edilmiştir.

Şâfiî mezhebinde ise; fitreyi, meşru bir mazeret bulunmadıkça bayramın birinci gününün gün batımından sonraya bırakmak haramdır. Fitreyi Ramazan’ın ilk günlerinde vermek de caizdir (Nevevî, el-Mecmû’, VI, 128).

Fitrenin hedefi, bir fakirin içinde yaşadığı toplumun hayat standardına göre bir günlük yiyeceğinin karşılanması, böylece bayram sevincine iştirak etmesine katkıda bulunmaktır.

Günümüzde fıtır sadakası miktarının belirlenmesinde, kişinin bir günlük (iki öğün) normal gıda ihtiyacını karşılayacak miktarın ölçü alınması daha uygundur. Kişi dinen zengin sayılanlara, usûlüne (anne, baba, dedeler ve nineler), fürûuna (çocuk ve torunlar) ve eşine fıtır sadakası veremez. Fitreler bir fakire verilebileceği gibi, birkaç fakire de dağıtılabilir. (Merğînânî, el-Hidâye, II, 224). Ancak bir kişiye verilen miktar bir fitreden az olmamalıdır.